قوز قزنیه چیست؟
در این بیماری استرومای قرنیه نازک می شود و قرنیه حالت مخروطی پیدا می کند نازک شدگی قرنیه منجر به ایجاد نزدیک بینی و آستیگماتیسم نامنظم و در نتیجه کاهش دید به درجات مختلف می شود. قوز قرنیه بیماری پیشرونده ای است و هر دو چشم را گرفتار می کند اما خوشبختانه کور کننده نیست. با وجود تحقیقات وسیع علت قوز قرنیه هنوز شناخته نشده است. اگرچه این بیماری عموما اختلال ارثی به شمار نمی رود، اما در یک دهم موارد بیش از یک نفر در خانواده مبتلا می باشند. محکم مالیدن چشم گرچه علت قوز قرنیه نمی باشد ولی در روند ایجاد آن بی تاثیر نیست.
پیشگیری از بیماری قوزقرنیه
آیا می توان از بیماری چشمی قوزقرنیه جلوگیری کرد؟
تا چند سال پیش جواب این پرسش منفی بود ولی در دهه اخیر با معرفی عمل CCL یا CXL در بسیاری از مبتلایان میتوان به صورت موفقیت آمیزی از پیشرفت بیماری جلوگیری کرد.
حین این عمل ریبوفلاوین (ویتامین B۲) در بافت قرنیه نفوذ داده می شود و سپس با تابش اشعه ماورا بنفش UVA (365نانومتر) بین لایه های کلاژن پیوند های عرضی ایجاد شده، قرنیه محکم می شود و پیشرفت بیماری قوز قرنیه متوقف می شود.
علائم بیماری قوزقرنیه
علائم بالینی قوزقرنیه بسته به مرحله بیماری متفاوت است.
در ابتدا ممکن است فرد با عیب انکساری نزدیک بینی و آستیگماتیسم خفیف مراجعه نماید که در این موارد معمولاً دید بیمار با اصلاح عیب انکساری به راحتی به 10/10نمی رسد. در این موارد انجام توپوگرافی قرنیه تشخیص را قطعی می کند.
در مراحل ابتدایی که به صورت نزدیک بینی خفیف همراه با آستیگماتیسم است توسط عینک درمان می باشد ولی از آنجا که بیماری ماهیت پیشرونده دارد و نمره عینک تجویز شده تغییر می کند با پیشرفت بیماری باید از لنزهای تماسی سخت استفاده کرد.
درمان قوزقرنیه
آیا در درمان قوز قرنیه امکان جراحی لیزیک وجود داره؟ صحبت های آقای دکتر افشین تاجدینی را در این باره بشنویم:
استفاده از لنزهای تماسی در درمان قوزقرنیه
نمونه ای از این لنز ها که با نام تجاریClearkone و یا Ultra Health شناخته می شوند به راحتی در دسترس هستند و می توانند دید مناسبی را برای بیمار فراهم آورند ضمن اینکه تحمل آنها از لنزهای سخت بسیار راحت تر است در این مورد چشم پزشک میتواند اطلاعات کامل تری در اختیار شما قرار دهد
استفاده از رینگ های داخل قرنیه
طی سالهای اخیر استفاده از رینگ های داخل قرنیه مانند Intacs و میورینگ، در زمانی که بیمار قادر به تحمل لنزهای تماسی نیست تحول بزرگی در مورد درمان این بیماران ایجاد کرده است استفاده از این حلقه ها نه تنها دیده بدون عینک و با عینک بیمار را بهتر می کند، بلکه باعث تحمل بهترین لنز و نیز جلوگیری از پیشرفت بیماری می شود.
استفاده از روش CXL
Cross Linking یاCXL قرنیه روشی است که با تاثیر مستقیم پیوند های موجود بین رشته های کلاژن قرنیه باعث افزایش استحکام قرنیه و جلوگیری ازپیشرفت بیماری تا پنج سال می شود
در این روش از ویتامین (B2ریبوقلاوین ) و اشعه ماورا بنفش (UVA) به مدت 5تا30دقیقه (بسته به دستگاه تامین اشعه) برای سفت کردن قرنیه استفاده می شود.
پیوند قرنیه
در نهایت و در صورت عدم موفقیت روش های قبلی در جلوگیری از پیشرفت بیماری و یا مراجعه بیمار در مراحل بسیار پیشرفته بیماری انجام پیوند قرنیه روشی بسیار موفق و امیدوار کننده است پیوند قرنیه بسته به شدت بیماری می تواند به صورت لایه ای یا تمام ضخامت انجام شود.
در صورت پیشرفت بیشتر بیماری در شرایط زیر از پیوند قرنیه کمک گرفته میشود:
1-به دلیل پیشرفت بیماری و عدم تحمل واقعی نتوان از لنز تماسی استفاده کرد.
2-در صورت ایجاد کدورت در راس مخروط قرنیه.
راهنمایی های لازم برای بیماران دچار کراتوکونوس
- در موقع کار با رایانه:
- استفاده از صفحه نمایشگر بزرگ شرایط کار بهتری را برای بیمار فراهم می کند.
- استفاده از صفحه نمایشگر تخت باعث کاهش Glare (خیرگی) در زمان کار می شود همچنین تنظیم نسبت نورهای قرمز آبی و سبز به کاهش احساس ناراحتی در چش کمک می کند
- استفاده از فونت های خوانا تر مانند وArial یا بزرگ کردن فونت ها می تواند مفید باشد.
- ساعات طولانی و مداوم کار با رایانه باعث خشکی چشمها و تاری دید میشود قطع کار با رایانه به صورت منظم و در فواصل زمانی مشخص و پرداختن به کاری متفاوت در کاهش علائم چشمی بیمار بسیار موثر است
- استفاده از نرم افزار های بزرگ کننده صفحات(Enlargement Software) کمک کننده خواهد بود.
- استفاده از کپی های متنی در صفحات بزرگتر( مانند A3) توصیه می شود.
- میزان نور موجود در محیط زندگی و کار بیماران دچار کراتوکونوس بسیار مهم است و نور طبیعی خورشید بهترین شرایط را دارد. در صورتی که فرد در محیطی قرار بگیرد که منابع نورانی متعددی در اطراف او باشد لازم است از نگاه مستقیم به آنها خودداری کند. استفاده از لامپ های ویژه در زمان مطالعه به بعضی بیماران کمک می کند.
- کار در محیط هایی که از دستگاه های گرم کننده مرکزی و یا کولر های گازی استفاده می شود باعث خشکی چشم و تشدید ناراحتی بیماران مبتلا به کراتوکونوس می گردد؛ بخصوص در افرادی که از لنز های تماسی استفاده می کنند، استفاده از دستگاه های مرطوب کننده هوا(از جمله دستگاه های تولید بخار آب) در کاهش ناراحتی بیمار بسیار موثر است.
- کار در محیطهای غبارآلود و یا دارای گرد و خاک زیاد میتواند مشکل زا باشد در این شرایط استفاده از لنزهای اسکلرال که بخش زیادی از سفیدی چشم را می پوشانند می تواند موثر باشد.
در غیر این صورت استفاده از محافظ های چشمی که برای این منظور طراحی شده اند، الزامی است. - توصیه می شود این بیماران حتیالمقدور از رانندگی در شب خودداری کنند.
- در صورت شرکت در کلاس درس گردهمایی ها و همایش ها بهتر است فرد حتی المقدور نزدیک به تابلو و یا صفحات نمایش بنشیند.