در چهارشنبه سوری باید به شدت مراقب فرزندان خود باشید. هر ساله تعداد زیادی کودک در اثر آتش بازی و به کار بردن مواد محترقه دچار صدمات چشمی شده و متاسفانه تعدادی از آنها در نهایت نابینا می شوند. بهتر است والدین با مراقبت های کافی، امکان آتش بازی محدود کودکان را فراهم آورند و در صورت تمایل از مواد آتش‌زای استاندارد استفاده کنند.
مراقبت های چشمی در مدرسه
لازم است دانش آموزان هنگام حضور در آزمایشگاه شیمی از عینک محافظ استفاده کنند. شیلد یا صفحه محافظ نیز در این مورد قابل استفاده بوده و بهتر است از نوع استاندارد باشد.
مراقبت از بینایی کودکان
چشم پزشکان تاکید می کنند در مورد کودکانی که یک چشم آنها دچار مشکل است، باید به شدت مراقب چشم سالم باشیم. در بسیاری از شرایطی که شاید در کودکان سالم و بدون مشکل چشمی استفاده از عینک محافظ ضروری نباشد، این کودکان حتما باید از عینک استفاده کنند. عینک محافظ نیز شرایط و جنس خاصی دارد وعینک هایی که از جنس شیشه باشند و یا عینک های پلاستیکی غیراستاندارد، خود می توانند صدمات شدیدتری را ایجاد کنند. جنس عینک ها باید از پلی کربنات بوده و ضخامت مرکز عدسی آن حداقل ۲ میلی متر باشد بهتر است ضخامت عدسی در عینک های محافظ ورزشی ۳ میلی متر باشد. قاب عینک نیز باید محکم بوده تا خود باعث صدمه نشود.
جلوگیری از آسیب های چشمی مرتبط با اسباب بازی
بچه ها را با اسباب بازی های خطرناک به امان خدا رها نکنید. انتخاب‌های عاقلانه چشم‌های کودکانتان را ایمن نگه می‌دارد.
- از خرید تفنگ اسباب‌بازی مثل تفنگ با تیرهای تیله ای ، ابری ، پرتاب کننده هوا (دقیقا هر نوع تفنگ که قادر به پرتاب فشنگ بازی است) و همچنین سایر وسایلی که می‌توانند اشیا را در هوا به حرکت درآورند، خودداری کنید.
- نشانگرهای لیزری برای بچه ها نیستند چندین گزارش اخیر، کودکانی را که در اثر لیزرهای پرقدرت (بین 1500 تا 6000 میلی‌وات) صدمات چشمی جدی دیده‌اند، توصیف کرده‌اند. این لیزرها به اندازه ای قوی هستند که حتی با چند ثانیه قرار گرفتن در معرض لیزر چشم، آسیب شدیدی به شبکیه چشم وارد می کنند. سازمان غذا و دارو به مردم هشدار می دهد که هرگز نشانگر لیزری را به سمت کسی نشانه نبرند و از خرید نشانگر لیزری برای کودکان خودداری کنند.
- نکته مهم این است: بسیاری از اسباب بازی های کودکان سلاح هستند. اگر کوچولوی شما عاشق بازی در نقش زورو، شوالیه یا جادوگر است، در مورد شمشیر ها یا عصاهای نوک تیز مراقب باشید. یک عصای پلاستیکی محکم برای جادوگری خیالی عالی است، اما اگر کسی در چشم کودک شما یا همبازی اش فرو برود، می تواند مشکلات چشمی بزرگی ایجاد کند. شمشیرها، شمشیرهای نوری، ستاره های نینجا و سایر اشیاء نوک تیز نیز همین خطر را دارند.
- قبل از خرید اسباب بازی توصیه سن را بخوانید مطمئن شوید که اسباب‌بازی‌ای که می‌گیرید برای سن کودک مناسب است. با این اوصاف، شما کودک خود را می شناسید و باید تصمیم بگیرید که آیا کودک بلوغ لازم برای بازی ایمن با اسباب بازی را دارد، مهم نیست که دستورالعمل های مناسب سن روی جعبه چه می گویند.
- همیشه در کنار کودک حضور داشته باشید!
اقدامات لازم در صورت وقوع حادثه
یک نکته را همیشه به خاطر بسپارید: گاهی ضربه وارد شده به چشم به ظاهر هیچ صدمه ای ایجاد نکرده، اما ممکن است بعدها عوارض و اثرات آن خود را نشان دهد. پس لازم است به هنگام بروز ضربات شدید به چشم و یا به سر، کودک شما توسط چشم پزشک معاینه شود.
سوختگی شیمیایی و حرارتی
در هنگام بروز سوختگی های شیمیایی و حرارتی، تأخير در شروع درمان باعث آسیب های جبران ناپذیر و شدید به چشم می شود. در صورت ورود مواد شیمیایی به چشم نخستین کاری که باید انجام شود، شستشوی فوری چشم با مقدار بسیار فراوان آب در محل حادثه است و سپس بیمار باید به مرکز چشم پزشکی انتقال یابد.
پارگی ناحیه پلک و صورت
در صورت وجود خونریزی می توان آن را با فشار مستقیم به وسیله گاز استریل، بند آورد. اما توجه داشته باشید در مواردی که پارگی روی پلک است و امکان ادامه پارگی تا کره چشم وجود دارد، مانند فرو رفتن اجسام نوک تیز، باید از فشار مستقیم روی کره چشم پرهیز شود و قاب محافظ روی چشم گذاشته، بیمار را به یک مرکز چشم پزشکی منتقل کنید.
پارگی کره چشم
در این موارد باید از دست کاری زخم و ریختن هرگونه قطره در چشم و فشار روی آن پرهیز کرد و قاب محافظ روی چشم قرار داد. از پانسمان چشم اکیدا خودداری کرده و بیمار را به مرکز چشم پزشکی منتقل کنید تا توسط چشم پزشک معاینه و اقدامات درمانی و یا جراحی انجام شود. در صورتی که جسمی مانند میخ به چشم وارد شده و در آنجا باقی مانده، از دست کاری و در آوردن آن خودداری کرده، مصدوم را در همان حالت به بیمارستان منتقل کنید.
اجسام خارجی در سطح کره چشم
در صورت اصابت جسم خارجی در هنگام چکش کاری، در اسرع وقت به چشم پزشک مراجعه نمایید. در آسیب های نفوذی ناشی از سوزن سرنگ (به خصوص در کودکان) علی رغم اینکه ممکن است بیمار ظاهرا مشکلی نداشته باشد، اما احتمال بروز عفونت داخل چشمی شدید بوده و حتی ممکن است بینایی از بین برود؛ بنابراین مراجعه به چشم پزشک ضروری است.
آسیب های غیرنافذ ناحیه پلک و کره چشم
در این موارد (مانند ضربه های مشت و اجسام سنگین) که منجر به پارگی های واضح نمی شوند نیز بهتر است بیمار توسط چشم پزشک معاینه شود. زیرا گاهی بیمار را به یک مرکز چشم پزشکی منتقل کنید. پارگی های مخفی کره چشم یا شکستگی استخوان های اطراف کره چشم پدید می آید که در صورت تأخیر درمان، ممکن است منجر به آسیب های دایمی چشم و عصب بینایی شود. در مواردی مثل خون ریزی های ساده داخل چشم پزشک پس از معاینه و اطمینان از نبودن آسیب های بیشتر مانند پارگی کره چشم و کندگی شبکیه یا آسیب به عصب بینایی، توصیه های لازم را بیان کرده و دارو تجویز می کند.
محافظت از چشم های کودکان در برابر اشعه UV:
به علت شفاف تر بودن عدسی چشم نوزادان و کودکان، خطر و عوارض اشعه UV بر روی چشم آنها بیشتر است. پس هنگامی که کودک خود را به هوای ازاد می برید به نکات زیر دقت کنید: – به کودک یاد دهید که هرگز به طور مستقیم به خورشید نگاه نکند – اجازه دهید مدل عینک آفتابی خود را انتخاب کند تا برای استفاده از آن مشتاق باشد. – اگر کودک شما از عینک آفتابی استفاده نمی کند ،برای محافظت از چشم ها باید از یک کلاه لبه دار مناسب استفاده کند. – به کودک خود یادآور شوید که استفاده از کلاه لبه دار و عینک آفتابی را حتی در روزهای ابری فراموش نکند زیرا بخش عمده ای از نور خورشید از بین ابرها عبور می کند. – در ساعت 10 صبح الی 4 بعدازظهر کودک را در معرض نور خورشید قرار ندهید. – کودکان کمتر از 6 ماه نباید در معرض نور خورشید قرار گیرند. اگر آنها را به هوای آزاد می برید حتما از چتر یا سایه بان استفاده کنید. – یادتان باشد کودکان همواره والدین را الگوی خود قرار می دهند، پس شما هم در هنگام بیرون رفتن از منزل از عینک آفتابی و کلاه استفاده کنید. 
مضرات اشعه UV برای چشم ها
بیماری های زیر به طور شایع با نور خورشید و اشعه UV مرتبط می باشند: – دژنرسانس ماکولا: مطالعات نشان داده است که مواجهه مکرر با اشعه UV می تواند موجب پیشرفت این بیماری شود. این بیماری که نوعی اختلال چشمی است، می تواند سبب آسیب به بخش مرکزی شبکیه(ماکولا) شود که علت اصلی از دست دادن بینایی و برگشت ناپذیر بودن آن در افراد بالای 50 سال می باشد. – آب مروارید: مواجهه با اشعه UV طی سال های طولانی، می تواند منجر به آب مروارید گردد. – سوختگی: مواجهه بیش از حد با اشعه UV مانند گذراندن یک روز کامل در ساحل، بدون محافظت مناسب از چشم ها می تواند سبب سوختگی سطحی و موقتی اما دردناک چشم (قرنیه) شود، که شبیه آفتاب سوختگی می باشد. منابع نور مصنوعی مثل جوشکاری، انعکاس نور از سطح برف و آب هم بسیار خطرناک هستند. نور خیره کننده خورشید هم می تواند باعث ایجاد سوختگی در شبکیه(بخش خلفی چشم) شود. – ناخنک چشم(پتریژیوم): ناخنک، رشد غیرطبیعی ضایعه گوشتی در گوشه داخلی چشم را می گویند که سرطانی نمی باشد. اگر پتریژیوم روی قرنیه رشد کند، باعث می شود دید فرد محدود گردد. گاهی این ضایعه باید با جراحی برداشته شود. قرار گرفتن طولانی مدت در برابر اشعه UV در ایجاد ناخنک نقش زیادی دارد. – سرطان: مواجهه مکرر با اشعه UV می تواند سبب سرطان پلک و پوست اطراف چشم شود.
پلک زدن مکرر در کودکان
پلک زدن مکرر در کودکان میتواند به علت مشکلات چشمی یا غیر چشمی باشد.
علل چشمی عبارتند از:
- وجود جسم خارجی در چشم کودک
- خراش سطح قرنیه
- عفونت یا آلرژی ملتحمه
- خشکی چشم
- تاری دید
علل غیر چشمی عبارتند از:
- تیک(مثلا در سندرم توره)
- اضطراب کودک
- عادت گذرا بخصوص در سنین حدود سه سالگی و همچنین حدود هفت سالگی. اگر در معاینه چشم مشکلی دیده نشود و طبیعی باشد، حتما مشاوره روانپزشکی درخواست میشود.
